ტრიგონომეტრია

testwikiშე
16:50, 27 მანგი 2023-იშ ვერსია, imported>Njilo-იშ მიშნაღელი
(გინორთი) ←უმოს ჯვეშ ვერსია | მიმალ ვერსია (გინორთი) | უახალაშ ვერსია→ (გინორთი)
ნავიგაციაშა გინულა გორუაშა გინულა

ტრიგონომეტრია (ჯვ. ბერძ. τρίγωνον — „სუმკუნთხური“ დო μετρέω — „ბზიმუნქ“) — მათემატიკაშ დარგი ნამუთ გურაფულენს ტრიგონომეტრიულ ფუნქციეფს დო თინეფიშ გიმორინაფას გეომეტრიას.

ტრიგონომეტრია ჟირნერირე: პრტყელი ტრიგონომეტრია დო სფერული ტრიგონომეტრია.

პრტყელი ტრიგონომეტრიაშ თარი ფორმულეფი

მაგალთო:

a,b,c სუმკუნთხურიშ ხასჷლეფიე, A,B,C — თინეფიშ პირდაპირი კუნთხუეფი (A+B+C=π)., ha,hb,hc — სიმაღალეფი, 2P — პერიმეტრი, S — ფართობი, დო 2R — დიამეტრი ჸეთი წირეშ, ნამუთ ეშახაზილი რე თე სუმკუნთხურს.

სინუსეფიშ თეორემა:

asinA=bsinB=csinC=2R;

კოსინუსეფიშ თეორემა:

a2=b2+c22bccosA;

ტანგესეფიშ თეორემა:

aba+b=tg(AB2)tg(A+B2);

სუმკუნთხურეფიშ ფართობი:

S=ab2sinC=a22sinBsinCsinB+C=p2tgA2tgB2tgC2;

სუმკუნთხურეფიშ კუნთხუეფქ , ხასჷლეფი ჩინებული ქორენდა, შილებე იძირას კოსინუსეფიშ თეორემაშ ვარდა ფორმულაშ გიმორინაფათ:

tgA2=(pb)(pc)p(pa)

ტრიგონომეტრიაშ ისტორია

ტრიგონომეტრიაშ დუმარსხუაფალო მერჩქინელი რე ჯვეში ბერძენი მათემატიკოსი ჰიპარქე, ნამუქჷთ აკადგინჷ მაართა ტრიგონომეტრიული ცხრილი. ჰიპარკეს ტრიგონომეტრიაშ მუმას ხოლო უძახჷნა.

ლიტერატურა

  • ქსე, ტ. 10, ქართი, 1986. — ხს. 48

რესურსეფი ინტერნეტის